زمینه و هدف: مدیریت پسماندهای مراکز بهداشتی درمانی و پایگاه های بهداشتی به دلیل نقش عمده آن ها در گسترش انواع بیماری های واگیردار در میان بیماران بستری شده و سایر افراد جامعه و همچنین آلودگی های زیست محیطی ناشی از جمع آوری و دفع غیربهداشتی آن ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این تحقیق با هدف تعیین وضعیت مدیریت پسماندها در مراکز بهداشتی درمانی و پایگاه های بهداشتی تابعه شهر اردبیل انجام گرفت.روش کار: در این مطالعه توصیفی، 14 مرکز بهداشتی درمانی و 14 پایگاه بهداشتی شهر اردبیل در سال  1388مورد بررسی قرار گرفت و میزان پسماندهای تولیدی، نحوه نگهداری، وضعیت جایگاه های موقت، نحوه جمع آوری زباله ها و نحوه دفع پسماندها از طریق مشاهده و مصاحبه و تطبیق وضعیت بهداشتی آن ها با آیین نامه های موجود تعیین و در چک لیست های مخصوص که برای همین کار طراحی شده بود، ثبت گردید.یافته ها: میزان تولید روزانه زباله در مراکز بهداشتی 52.925 کیلوگرم و در پایگاه های بهداشتی 14.840 کیلوگرم در روز بود. میزان تولید روزانه زباله های عادی در مراکز بهداشتی درمانی 36.450 کیلوگرم در روز و در پایگاه های بهداشتی11.220  کیلوگرم در روز بود. میزان تولید روزانه زباله های عفونی در مراکز بهداشتی درمانی 13.555 کیلوگرم در روز و در پایگاه های بهداشتی 1.155 کیلوگرم در روز بود.نتیجه گیری: نتایج به دست آمده حاکی از آن است که مدیریت پسماند در مراکز بهداشتی درمانی شهر اردبیل دارای مشکلات جدی می باشد. بنابراین بازنگری اساسی در شیوه مدیریت پسماندها ضروری به نظر می رسد.

مقدمه: مراکز بهداشتی درمانی به عنوان اولین سطح واحدهای ارایه خدمات دولتی در شهر، مسوولیت ارایه خدمات را به مردم در نظام P.H.C به عهده دارند. بنابراین، رعایت بهداشت محیط، از جمله دفع صحیح زباله و فاضلاب، می تواند نقش مهمی در پیشگیری از سرایت بیماری ها برای پرسنل و مراجعه کنندگان داشته باشد.روش بررسی: این مطالعه یک پژوهش از نوع توصیفی - مقطعی (Cross-Sectional) است. فرم اطلاعاتی تهیه شده در 92 مرکز بهداشتی درمانی شهر تهران تحت پوشش سه دانشگاه شهید بهشتی، علوم پزشکی تهران و علوم پزشکی ایران از طریق مشاهده و مصاحبه تکمیل گردید.نتایج: در میان واحدهای مورد بررسی 79.3 درصد دارای واحد بهداشت محیط و در زمینه دفع زباله 46.6 درصد دارای سطل زباله بوده اند. جمع آوری مجزای سرنگ و اشیای نوک تیز در 91.3 درصد موارد انجام گرفته است. بین خروج زباله و جمع آوری توسط شهرداری در 70 درصد موارد فاصله زمانی بیش از 2 ساعت وجود داشته است. در زمینه دفع فاضلاب از مرکز نیز 92.4 درصد مراکز دارای چاه جاذب بوده اند.نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، اهمیت دفع بهداشتی پسماندها بخصوص پسماندهای بیمارستانی، لازم است بازنگری مجددی در وضعیت بهداشتی مراکز به عمل آید. آموزش پرسنل مسوول دفع زباله امری ضروری است. جایگاه های موقت جمع آوری باید احداث و نگهداری شوند تا از پراکندگی زباله در محیط اطراف مراکز، و ایجاد محیطی نامطلوب و زمینه ساز جهت انتقال بیماری ها پیشگیری شود و محیطی بهداشتی برای پرسنل و مراجعه کنندگان فراهم گردد.

مقدمه: خدمات غیرایمن در عرصه سلامت هم چنان یک معضل جهانی گسترده به شمار می آید. گرچه در دهه گذشته پیشرفت قابل ملاحظه ای رخ داده است اما هنوز کاستی های متعددی وجود دارد و میزان آسیب های تحمیل شده به بیماران به طور غیرقابل قبولی بالاست. ازآنجاکه ارزیابی مراکز درمانی منجربه بهبود عملکرد، افزایش سلامت، کاهش حوادث و در نهایت افزایش رضایت بیماران، به عنوان یکی از مهم ترین ذینفعان این مراکز می گردد، وجود معیارهای ارزیابی ضروری است و مطالعه ای یافت نگردید که به معرفی و اولویت بندی این معیارها بپردازد. روش پژوهش: با بررسی مهم ترین روش های ارزیابی مراکز درمانی، معیارهای مرتبط با ایمنی بیمار، جمع آوری گردیده و میزان اهمیت آنان با استفاده از نظر خبرگان و از طریق روش آنتروپی تعیین می گردد. یافته ها: یافته های این پژوهش منجربه استخراج معیارهای مدیریت ایمنی بیمارگردید که به معیار بهداشت و کنترل عفونت در تمامی روش های ارزیابی بررسی شده، اشاره شده است. در نهایت موارد مذکور در 19 معیار گروه بندی و اولویت بندی گردید که معیارهای امکانات درمانی و پایش بیمار و مدیریت ایمنی بیمار به ترتیب با کسب اوزان 0/0987 و 0/0855 بیشترین جایگاه اهمیت را از منظر خبرگان پژوهش به دست آوردند. نتیجه گیری: در روش های ارزیابی و مطالعات بررسی شده، معیارهای متفاوتی در زمینه مدیریت ایمنی بیمار ارائه شده است که جمع آوری و بررسی آنان، بستری مناسب جهت ایجاد روش ارزیابی جامعی را فراهم می آورد. بنابراین از نتایج این تحقیق می توان در جهت خودارزیابی، مقایسه مراکز مختلف و در نتیجه بهبود عملکرد استفاده نمود.

مقدمه: پسماندهای پزشکی، یکی از چالش های مهم و جدی سلامت عمومی و محیط زیست به شمار می رود. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین میزان تولید و ارزیابی مدیریت پسماندهای پزشکی مراکز بهداشتی-درمانی شهرستان قزوین بود. روش ها: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی، میزان تولید، نحوه جمع آوری و نگهداری و بی خطرسازی پسماندهای پزشکی در 10 مرکز بهداشتی-درمانی، 7 پایگاه بهداشت و 12 خانه بهداشت شهرستان قزوین از طریق مشاهده، مصاحبه و چک لیست استاندارد، جمع آوری گردید و با تطبیق وضعیت بهداشتی آن ها با آیین نامه و دستورالعمل های بهداشتی، مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: میزان تولید پسماندهای پزشکی در مراکز بهداشتی-درمانی، پایگاه ها و خانه های بهداشت به ترتیب 5/31، 2/10 و 1/68 کیلوگرم در روز بود. پسماندهای عادی بالاترین میزان تولید و پسماندهای شیمیایی و دارویی، کمترین نرخ تولید را در مراکز مورد بررسی داشتند. مدیریت پسماندهای پزشکی در مراکز بهداشتی-درمانی و پایگاه های بهداشت، وضعیت بهتری را نسبت به خانه های بهداشت نشان داد. نتیجه گیری: برخی از فعالیت های مرتبط با مدیریت پسماندهای پزشکی به ویژه جمع آوری و انتقال، بی خطرسازی در محل یا خارج از محل و پسماندهای شیمیایی و دارویی، منطبق بر قوانین و مقررات کشوری نیست.

مقدمه: آمادگی مراکز بهداشتی درمانی به ویژه بیمارستان ها در مقابل چالش های مدیریتی پیشرو، تاثیر بسزایی در کاهش مرگ ومیر و آسیب های جسمی و روانی ناشی از شیوع بیماری های واگیر از جمله پاندمی کووید-19 دارد. این پژوهش با هدف شناسایی چالش های مدیریت مراکز بهداشتی درمانی و اولویت بندی آن ها در دوران پاندمی کووید-19 انجام گرفته است. روش ها: در این پژوهش ابتدا با مرور پیشینه و متن کاوی متون و مصاحبه با متخصصین، چالش های اصلی مدیریت مراکز بهداشتی درمانی شناسایی شدن. سپس، برای تعیین چالش های اصلی از پرسشنامه طیف لیکرت، برای تعیین میزان اهمیت هریک، از روش بهترین-بدترین و جهت تعیین میزان تاثیرگذاری هر چالش بر سایر چالش ها از رویکرد نقشه شناختی فازی استفاده شد. یافته ها: 20 چالش شناسایی شده، در سه طبقه چالش های منابع انسانی، سازمانی و برون سازمانی طبقه بندی شدند و نه چالش اصلی از میان آن ها مشخص گردید. بر اساس نتایج، فضای فیزیکی نامناسب، قوانین و دستورالعمل های محدودکننده و کمبود نیروی انسانی به ترتیب مهم ترین چالش بودند و فضای فیزیکی نامناسب تاثیرگذارترین چالش در بین چالش های موجود شناخته شد. نتیجه گیری: با توجه به اهمیت مدیریت مراکز بهداشتی درمانی و نیاز به اقدامات فوری در این دوران، جذب بیشتر کارکنان تخصصی، توانمندسازی نیروهای پزشکی و تصحیح قوانینی که بیشتر به عنوان موانع عمل می کنند، می توانند در کوتاه مدت راهکارهای مفیدی برای بهبود مدیریت این مراکز باشند.

زمینه و اهداف: در راستای اصلاحات در نظام سلامت، استفاده از تواناییهای بخش خصوصی در ارایه خدمات مراقبتهای اولیه بهداشتی در اولویت قرار گرفته و در این زمینه راهکار ایجاد تعاونی های بهداشتی درمانی در استان آذربایجان شرقی مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه، نحوه مدیریت این واحدهای ترکیبی دولتی خصوصی و نیز رضایت شغلی کارکنان از دیدگاه ارایه دهندگان خدمات سلامت در مقایسه با مراکز بهداشتی درمانی دولتی بررسی شده است.روش بررسی: این پژوهش بصورت یک مطالعه توصیفی- مقایسه ای انجام شده و در آن، دو گروه از مراکز بهداشتی درمانی با مدیریت دولتی و تعاونی از نظر الگوی مدیریت مراکز و سطح رضایت ارایه دهندگان خدمات از دیدگاه کارکنان شاغل در آنها مورد مقایسه قرار گرفت.یافته ها: نتایج پژوهش حاضر در بعد نگرش کارکنان در رابطه با مدیریت مرکز بهداشتی درمانی نشان می دهد که در معیارهای برنامه ریزی برای رفاه کارکنان، وجود برنامه سالانه، وجود برنامه ارتقای فرایندها، تامین به موقع و کافی وسایل مصرفی، بین تعاونیهای بهداشتی درمانی و بخش های دولتی اختلاف معنی دار آماری وجود دارد. در معیارهای احساس غرور و افتخار، احساس مالکیت و ارتباط با دیگران در محیط کار، میزان رضایت ارایه دهندگان خدمت در تعاونیهای بهداشتی درمانی به مراتب بیشتر از بخش های دولتی می باشد.نتیجه گیری: نتایج پژوهش بیان کننده این واقعیت می شد که علیرغم تشابه ساختاری تعاونی های خدمات بهداشتی درمانی با مراکز بهداشتی درمانی دولتی، از نقطه نظر مدیریت کاملا با مراکز بهداشتی درمانی دولتی متفاوت بوده و از الگوی بخش خصوصی در آن استفاده شده و در ایجاد انگیزش کافی برای کارکنان نسبت به مراکز دولتی موفق تر عمل میکند.

زمینه و هدف: اصلی ترین عامل گرداننده بیمارستان ها نیروهای انسانی هستند گستردگی و پیچیدگی مراکز آموزشی درمانی و ظهور بیماری های نو پدید بحران زا مانند کووید-19، نیاز به مدیریت موثر را مضاعف ساخته است. در بحران کرونا که بیمارستان ها در خط مقدم می باشند، برای مدیریت بهتر در شرایط بحرانی تدابیر خاصی لازم می باشد، لذا این تحقیق با اهداف شناخت عامل های تاثیرگذار بر تقویت مدیریت در شرایط بحرانی و مهار بحران اجرا گردید. روش کار: نوع مطالعه Mix Method یا روش تحقیق آمیخته بود که به بصورت دو مرحله ای اجرا گردید. مرحله اول بصورت اکتشافی، در این مرحله به صورت نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 19 نفر از خبرگان دانشگاه به عنوان نمونه تحقیق و مرحله دوم بصورت کمی، تاییدی و پیمایشی، اجرا گردید. هر دو مراکز آموزشی-درمانی درگیرکووید-19 شهرستان اردبیل بعنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند و از آن ها تعداد 202 نفر به صورت تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب و به صورت پیمایشی با ابزار پرسشنامه جمع آوری اطلاعات گردیده و برای تحلیل توصیفی داده ها ضمن استفاده از نرم افزار SPSS برای تحلیل عاملی اکتشافی و توصیف داده ها، از نرم افزار LISREL نیز برای تحلیل عامل تاییدی وکشف همبستگی بین عامل ها استفاده شد. یافته ها: در این تحقیق برای تقویت مدیریت بحران 17 عامل در پنج بعد شناسایی و مورد تایید قرارگرفت که عبارتند از آموزش ایمنی، کنترل وخامت بحران، اعتماد به نیروی انسانی، حس آسیب پذیری، اهمیت به سلامت جسمانی و روحی، شفافیت، عدالت، مشارکت در تصمیم گیری، اعتماد به مدیر، صداقت درکار، پیش بینی نیازها، کارانه، پاداش، از بین بردن عوامل تنش زا، تحقق وعده های مدیر، عادی نه انگاری بحران، انسجام بین بخشی. ارتباط یا همبستگی عامل ها با متغیرهای نهانی در حد بالایی به اثبات رسید. نتیجه گیری: قبل از حادث شدن بحران کسب آمادگی از منظر مدیریت و پرورش نیروهای متعهد واقعی مخصوصا مواقع بحرانی در مراکز درمانی با مد نظر قراردادن عامل های یافت شده بسیار مهم و اساسی می باشد این نیروی انسانی می باشد که در خط مقدم، در مبارزه با بحران کرونا و درمان بیماران طلایه دار می باشد، لذا توجه به نیروی انسانی در قالب یافته های این تحقیق با عامل ها و ابعاد رهبری، اجتماعی انگیزشی، سازمانی و چابکی به منظور تربیت نیروهای با انرژی بالا بسیار ضروری می اشد.

زمینه و هدف: مدیریت از مهم ترین عواملی است که می تواند بر عملکرد سازمانی مانند بیمارستان تاثیر بگذارد. بنابراین بررسی سبک مدیریت به کار گرفته در بیمارستان ها می تواند راه گشای بسیاری از مسایل بیمارستان باشد. در این مطالعه سبک های مدیریتی به کارگرفته شده در مراکز آموزشی-درمانی دانشگاه علوم پزشکی قزوین بررسی و تعیین شده است. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی، نمونه ای 411 نفری با استفاده از روش نمونه گیری سهمی تصادفی از جامعه 2265 نفری کارکنان شاغل در بیمارستان های دانشگاهی شهر قزوین انتخاب شد. داده های موردنیاز با استفاده از پرسشنامه معتبر سبک مدیریت کلارک و از طریق پیمایش ادراک کارکنان در سال 1399 گردآوری شدند. در نهایت اطلاعات به دست آمده در فضای نرم افزارهای استتا 15 و اس پی اس اس 16 مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج: سبک دستوری بیشترین میانگین کل (22/3) و سبک واگذارکننده کمترین میانگین کل (87/2) را به دست آوردند. افراد، بیشترین فراوانی (42 درصد) را برای گویه های مربوط به سبک دستوری و کمترین فراوانی (25 درصد) را برای گویه های سبک واگذارکننده گزارش کردند. به غیر از سبک دستوری، از نظر میزان به کارگیری سبک های مشارکتی و واگذارکننده، بین بیمارستان ها تفاوت معنادار وجود داشت. (05/0>p). نتیجه گیری: در تمام بیمارستان های موردمطالعه مدیران بیشتر از سبک دستوری استفاده می کردند. پیشنهاد می شود از طریق برگزاری کارگاه های دوره ای، مدیران بیمارستان ها با تکنیک ها و مزایای سبک های مشارکتی و واگذارکننده آشنا شوند.